3-A Praktijk -
Basisvoorwaarden en kwaliteitseisen
Over Overblijven (uitgave ministerie maart 2009)
Basisvoorwaarden voor het overblijven
Naar aanleiding van bezoeken aan het overblijven bij verschillende
basisscholen in de afgelopen jaren, geven wij( Petra Schorn en Ed van
Veen) de volgende tips voor het verhogen van de kwaliteit van het overblijven.
- Samenwerking van coördinatoren, overblijfkrachten
en leerkrachten. (pedagogische ondersteuning van leerkrachten bij het
overblijven geeft overblijfkrachten meer zelfvertrouwen)
- Een overblijfcommissie vormen ( deze bestaat uit een
lid van het team,een lid van de ouderraad, een lid van de medezeggenschapsraad
en de coordinator)
- Een coördinator aanwijzen.(hij/zij behoort het
vertrouwen te hebben van de overblijfkrachten)
- Scholing van overblijfkrachten op locatie.(scholing
op de school waar men overblijfkracht is, is het meest zinvol.Elke school
heeft zijn eigen ruimte,regels,cultuur enz. De praktische omgang met
kinderen in groepen is het belangrijkste thema bij de scholing)
- Allochtone en Autochtone overblijfkrachten samen laten
werken in scholen waar veel allochtone kinderen overblijven.( bij een
groep met twee overblijfkrachten bijvoorbeeld in de kleuterbouw, is
het verstandig naast de allochtone ouder ook een autochtone ouder te
laten helpen)
- Betalingen van het overblijfgeld via bank/giro of met
strippenkaarten regelen,dus geen geld ophalen tijdens het overblijven.(
er behoort voldoende geld besteed te worden aan de aanschaf van spelmaterialen
voor de kinderen)
- De administratie moet in orde zijn (er dient iedere
dag een overzicht te zijn hoeveel kinderen er aanwezig zijn en moeten
zijn bij het overblijven)
- Een geschikte overblijfruimte creëren.( indien
de groep overblijfkinderen groter wordt dan 30 kinderen ,splits dan
de groep en vraag om een tweede ruimte.)
- 1A-4tje met regels voor kinderen en overblijfkrachten.(
hang dit blaadje zichtbaar op in de overblijfruimtes.Overblijfkrachten
bijv. behoren op tijd aanwezig te zijn.)
- Nooit kinderen uit het oog verliezen ( dit is vooral
belangrijk bij het begeleiden van kinderen op de speelruimtes).
- Slecht weer plan (zorg dat er voldoende spelmaterialen
en andere mogelijkheden zijn voor de kinderen als ze niet buiten kunnen
spelen).
- Gelijkwaardigheid overblijfkrachten met alle geledingen
in de school. (het overblijven moet een plaats krijgen in de school,
directie,leerkrachten,ouderraadsleden,medezeggenschapsleden en overblijf-
krachten moeten SAMEN voor de kinderen het overblijven ordelijk,gezellig
en ,prettig proberen te organiseren)
- PR overblijven regelen.( in de weekinfo kan het overblijven
door mededelingen en korte verslagen positief naar buiten worden gebracht.Organiseer
een thema-avond over overblijven en vertel ouders hoe het overblijven
verloopt.Nodig ouders uit het overblijven een dagje te volgen.)
Oktober 2003.
Kwaliteitseisen bij het overblijven
1.Veiligheid
- Overblijven biedt veiligheid en geborgenheid. Dit betekent:
- Kinderen voelen zich welkom
- Alles is duidelijk en overzichtelijk
- Eigen, vertrouwde ruimte (bekend lokaal)
- Vaste begeleiders
- Individuele aandacht
- Emotionele ondersteuning
2.Respect voor de autonomie:
Respect voor autonomie bevordert de zelfstandigheid
van het kind.
Het gaat om het volgende:
- Het kind wordt serieus genomen
- Zijn autonomie wordt erkend Er is respect voor zijn keuze
- Het mag ongestoord spelen
- Zijn eigen ideeën, wensen en verlangens worden serieus
genomen
- Krijgt genoeg aandacht als hij/zij dat nodig heeft
- Het krijgt genoeg materiaal
- Het krijgt genoeg ruimte
- Het wordt aangemoedigd en gestimuleerd
3.Structuur bieden
Een heldere structuur is belangrijk voor iedereen die bij
de tussen de middagopvang betrokken is. Iedereen weet wat ze van elkaar
kunnen verwachten Dit betekent:
- De organisatie is helder
- Duidelijke overblijfregels
- Duidelijke regels in de ruimte(s)
- Duidelijke regels in (spel)materiaal
- Duidelijke schoolregels
- Duidelijke grenzen
- Duidelijk programma
4.Informatie en uitleg
Informatie en uitleg blijft niet bij één
keer, het wordt herhaald totdat alles voor iedereen duidelijk is.
Dit gaat over:
- Informatie uitleg over de structuur
- Uitleg regels
- Uitleg grenzen Uitleg waarom deze regels
- Uitleg spelletjes
- Uitleg speelgoed
Kwaliteit van de overblijfvoorziening
(een praktisch voorbeeld)
1. Inleiding.
De Overblijfcommissie van De Carrousel, een openbare basisschool
te Zevenaar heeft als doel de kwaliteit en de voortgang van het overblijven
te bewaken en zo nodig te verbeteren. Kwaliteit is een ruim begrip. In
dit document beschrijft de Overblijfcommissie wat zij onder een kwalitatief
goede overblijfregeling verstaat . Deze onderstaande kwaliteitseisen zijn
verdeeld in 8 verschillende aspecten.
2. Kwaliteitseisen ten aanzien van het overblijven
2.1 De kwaliteit van het gebouw en de omgeving
1. er is voldoende ruimte binnen
2. er is voldoende ruimte buiten
3. er is voldoende variatie in ruimtes (binnen, buiten, speelhoekjes,
spelzaal, ''natte hoek'')
4. het gebouw en de omgeving zijn uitdagend
5. het gebouw is geluiddempend
6. het gebouw en de omgeving zijn veilig
7. de ruimtes zijn schoon
8. de ruimtes zijn behaaglijk warm
2.2 De fysieke veiligheid
1. het spelmateriaal is veilig
2. het meubilair is veilig
3. de ruimtes zijn veilig
4. er is hulp bij ongelukken
5. het buiten spelen is veilig
6. nood-telefoonnummers zijn bekend
2.3 De sfeer
1. het is gezellig tijdens het overblijven
2. de sfeer is warm
3. de sfeer is ontspannen
4. er zijn leuke activiteiten
2.4 De rust
1. de groep is niet te groot
2. er is voldoende begeleiding
3. de spullen staan van te voren klaar
4. de overblijfkrachten en de kinderen kennen de regels
5. tijdens het eten wordt er niet gelopen
6. binnen wordt er niet gerend
7. binnen is men niet luidruchtig
8. de kinderen kennen de overblijfkrachten en -coördinatoren
9. de overblijfkrachten gedragen zich rustig
2.5 De emotionele veiligheid
1. er is vertrouwen tussen de overblijfkrachten en de kinderen
2. er wordt naar elkaar geluisterd
3. er is onderling respect
4. de overblijfkrachten zijn eerlijk
5. de overblijfkrachten zijn betrouwbaar
6. de ruimtes zijn vertrouwd
7. de overblijfkrachten zijn vertrouwd
8. de overblijfkrachten geven de kinderen aandacht
9. het overblijven heeft een duidelijke structuur
10. de regels zijn duidelijk en bekend
11. de kinderen weten bij wie ze terecht kunnen
12. er is ruimte voor ontspanning
13. er is voldoende vrijheid binnen de regels
2.6 De communicatie
1. de communicatie tussen de overblijfkrachten en de kinderen
is goed
2. de communicatie tussen de overblijfkrachten is goed
3. de communicatie tussen de overblijfkrachten en de overblijfcoördinatoren
is goed
4. de communicatie tussen de overblijfkrachten en de ouders is goed
5. de werkwijze en visie van de overblijfcommissie staat op papier
6. de werkwijze en visie van de overblijfcommissie is bekend
7. er zijn overlegstructuren
8. er is een Overblijfcommissie
2.7 De overblijfkrachten
1. de overblijfkrachten zijn betrouwbaar in opkomst
2. de overblijfkrachten komen op tijd
3. de overblijfkrachten zijn betrouwbaar
4. de overblijfkrachten hebben het vermogen tot invoelen
5. de overblijfkrachten hebben interesse in kinderen en hun spel
6. de overblijfkrachten kunnen kinderen activeren, motiveren en stimuleren
7. de overblijfkrachten kunnen orde bewaren
8. de overblijfkrachten hebben overwicht
9. de overblijfkrachten zijn consequent
10. de overblijfkrachten kennen de regels
11. de overblijfkrachten kennen de werkwijze en visie van de overblijfvoorziening
12. de overblijfkrachten hebben zorg voor het materiaal
13. de overblijfkrachten hebben zorg voor de kinderen
14. de overblijfkrachten zijn aanwezig op vergaderingen
2.8 De overblijfcoördinatoren
Naast de bovenstaande gelden voor de overblijfcoördinatoren
ook de volgende eisen:
1. de overblijfcoördinatoren kunnen leiding geven aan de overblijfkrachten
2. de overblijfcoördinatoren kunnen het overblijven organiseren
3. de overblijfcoördinatoren kunnen contacten leggen met ouders en
teamleden
4. de overblijfcoördinatoren houden hun administratie bij
|